Lage Weide Logistieke Hotspot in 2040?

Lage Weide is één van de 28 Logistieke Hotspots in Nederland die in 2021 in de schijnwerpers zijn gezet door vakblad Logistiek. Dit vanwege de onderscheidende logistieke activiteiten die er op het bedrijventerrein plaatsvinden. De vraag is of dat in 2040 nog steeds zo is, of dat Lage Weide wellicht een hele andere hotspot is. Dankzij de ligging, het multimodale karakter en de huidige activiteiten is het bedrijventerrein op dit moment een ideale plek voor een Logistieke Hotspot. Maar hoe belangrijk is Lage Weide voor de stad en regio Utrecht, nu en in de toekomst? En welke dromen heeft Lage Weide? Met belangrijke ontwikkelingen in het vooruitzicht waarop geanticipeerd moet worden, kan Lage Weide uitgroeien tot een van de belangrijkste schakels in stad en regio Utrecht. Dat kan alleen met een gezamenlijke visie die zo snel mogelijk geformuleerd wordt, om zo tot een daadkrachtig plan voor een toekomstbestendig Lage Weide te komen. En wat ons betreft is Lage Weide dan ook in 2040 een Logistieke Hotspot.

Hoe belangrijk is Lage Weide nu en in de toekomst?

Lage Weide is met ruim 18.000 werknemers een belangrijke schakel voor Utrecht. Een bedrijventerrein met verschillende sectoren, verdeeld over 800 bedrijven. Van zware industrie tot kantoorgebouwen. Een mix die Lage Weide uniek maakt, met een centrale ligging in de gemeente Utrecht. Waar die belangrijke schakelfunctie uit blijkt? De rol van stadsdistributie vanaf Lage Weide is enorm met bevoorrading van winkelgebieden in de regio, de Utrechtse binnenstad en levering van producten en pakketten voor haar inwoners. Daarnaast speelt Lage Weide een belangrijke rol in de (inter)nationale logistieke keten. Als Logistieke Hotspot heeft Lage Weide een schakelfunctie bij de invoer en doorvoer van goederen en grondstoffen. Niet te vergeten is de belangrijke rol bij de energievoorziening en (circulaire) afvalverwerking van Utrecht. Het belang van deze activiteiten voor Utrecht is groot en wordt ook steeds groter in de toekomst. In 2040 is de verwachting dat het inwonersaantal van de gemeente Utrecht is gestegen met 100.000 mensen, naar een totaal van 450.000 inwoners. Utrecht is een snelgroeiende stad, die dus ook genoeg voorzieningen nodig heeft. Naast woningen, is dat werkgelegenheid en daarmee plekken om te werken. Het aanbod moet worden uitgebreid. Daarnaast ontwikkelt de logistieke sector zich snel. In de provincie Utrecht is de laatste 8 jaar de voorraad logistiek vastgoed gegroeid met 33% en wordt aanvullende groei voor de komende jaren verwacht. Dit heeft direct consequenties voor Lage Weide. Want de gemeente Utrecht kiest als ruimtelijke oplossing voor intensivering van bestaande terreinen in plaats van nieuw aan te leggen bedrijventerreinen. Naast de energietransitie, klimaatadaptatie, circulariteit, bereikbaarheid en de ambities voor Gezond Stedelijk Leven in Utrecht betekent dit een behoorlijke uitdaging richting het jaar 2040. Lage Weide is dan ook meer dan alleen een Logistieke Hotspot, het bedrijventerrein is van groot belang voor het functioneren van de stad Utrecht en de regio. Het vestigingsklimaat, de groeiende arbeidsmarkt, de in- en doorvoer van goederen, de stadsdistributie en andere functies maken Lage Weide onmisbaar voor de stad Utrecht. En andersom. Dit biedt mogelijkheden om elkaars ambities richting 2040 te verwezenlijken, door belangen en ambities op elkaar af te stemmen. Nu en in de toekomst.

Blijft Lage Weide een Logistieke Hotspot richting 2040?

Afstemming tussen de verschillende ambities van alle stakeholders is belangrijk, maar het grootste belang is die voor de ondernemers gevestigd op Lage Weide. Blijft Lage Weide een Logistieke Hotspot in de toekomst? Wat ons betreft zeker, maar wel met het belang van onze eigen omgeving voorop. Lage Weide blijft ook in de toekomst een gemengd bedrijventerrein, want dit is een uniek kenmerk dat we willen behouden. Lage Weide is de enige plek in Utrecht waar zware industrie mogelijk is. Dat is nodig om de stad draaiende te houden en daar zijn wij trots op. Hierdoor ontstaat een optimale mix van bedrijvigheid. Een mix met voldoende voorzieningen voor logistiek, maar waar ook ruimte is voor andere bedrijven. Hierdoor blijft de werkgelegenheid in verschillende sectoren hoog en blijft het aantrekkelijk voor verschillende typen bedrijven om zich te vestigen op het bedrijventerrein. Daarom is enige sturing volgens ons noodzakelijk. Om Lage Weide aantrekkelijk te houden, komen er geen grote distributiecentra bij als ze een beperkte maatschappelijke meerwaarde hebben. Deze meerwaarde moet voor Lage Weide en de stad Utrecht bijvoorbeeld zitten in het creëren van werkgelegenheid en een rol van de bedrijven in het onderwijs. De juiste mix van functies moet in de gaten gehouden worden, maar aan de ‘maakbaarheid’ van Lage Weide zit ook een grens. Provincie en gemeentes kunnen heel veel willen en bepalen met bijvoorbeeld grondverkoop en vergunningen een richting, maar wij zijn ook realistisch. Niet alle wensen kunnen worden ingewilligd, heel veel zaken worden ook door de markt bepaald: vrijwel alle grond is inmiddels in handen van commerciële partijen. En dus ligt ook ‘verdozing’ op de loer voor Lage Weide. Zeker door de trends op het vlak van
e-commerce en robotisering bevinden we ons op een speelveld dat continue in beweging is. Met als uitdaging voor ons: zorgdragen voor een optimale mix van bedrijvigheid op Lage Weide, nu en richting 2040.

Waar moeten we rekening mee houden richting 2040?

Om een toekomstbestendig bedrijventerrein te zijn, moet Lage Weide mee in verschillende ontwikkelingen en hierop anticiperen.

De circulaire economie van de toekomst vraagt om nog meer vernieuwing van productontwerp tot nieuwe bedrijfs- en marktmodellen.
Technologische vooruitgang in digitalisering, robotisering en automatisering zorgt ervoor dat bedrijventerreinen gaan veranderen en de focus nog meer op het maken van efficiencyslagen in transport komt te liggen. De wereld van logistiek verandert daarmee naar supply-chain operaties met nauwe en voortdurende samenwerking tussen mens en machines.

Verduurzaming is de nieuwe leidraad voor onze economische activiteiten. Bedrijven op Lage Weide treffen energiebesparende maatregelen en verduurzamen het mobiliteitssysteem. Schone voertuigen, ontkoppelpunten, stadsrandbundeling en vernieuwende samenwerkingsvormen zijn de toekomst en een must in de komende jaren.

De Gemeente Utrecht heeft ‘Gezond Stedelijk Leven voor Iedereen’ als uitgangspunt bij haar ruimtelijke ontwikkeling. Ook de omgeving op een bedrijventerrein moet als groen, veilig en gezond ervaren worden. Dit vraagt om een andere inrichting van het bedrijventerrein richting 2040.

Het formaat van het gemiddelde logistieke vastgoedobject zal groeien, door de groei van online consumentenbestedingen. De komst van distributiecentra is onvermijdelijk, maar de balans moet hierin worden bewaakt om de optimale mix van bedrijvigheid te behouden.

Als laatste dient het multimodale karakter van Lage Weide nog beter tot zijn recht te komen. Meer vervoer over water en het spoor sluiten aan bij de ambities van duurzaam transport van goederen. En wellicht in de toekomst de inzet van drones of andere nieuwe transportmiddelen. Dit zou de bereikbaarheid van Lage Weide en regio Utrecht ten goede moeten komen en bijdragen aan de klimaatdoelstellingen richting 2040.

Wat zijn onze dromen richting 2040?

Richting de toekomst van Lage Weide hebben we ook dromen. Dromen over de ontwikkeling van het bedrijventerrein richting 2040. Want hoe ziet Lage Weide er in 2040 uit? Daarvoor nemen we een kijkje in de toekomst:

Lage Weide is het duurzaamste bedrijventerrein van Utrecht in 2040. Als logistieke hotspot loopt Lage Weide voorop in de energietransitie en klimaatadaptatie. Verduurzaming in gebouwen, bedrijven, systemen en mobiliteit zijn overal zichtbaar.
Lage Weide draagt volop bij aan de werkgelegenheid in Utrecht. Door intensivering is het aantal arbeidsplaatsen toegenomen waardoor Lage Weide dé plek is voor de stad en regio Utrecht om te werken.
De stadsdistributie van Utrecht vanuit Lage Weide wordt voor een groot deel via vervoer over water gerealiseerd. De in- en doorvoer richting het centrum wordt door samenwerking, bundeling van krachten en (bouwlogistieke) hubs vanuit Lage Weide gedaan en de infrastructuur hiervoor is in de hele stad aangepast. Ook via het spoor worden goederen duurzaam van en naar Lage Weide geleverd.
Lage Weide heeft een truckparking met goede voorzieningen voor chauffeurs. Als Logistieke Hotspot kan Lage Weide niet zonder, zeker omdat het bedrijventerrein is aangewezen door de gemeente Utrecht als enige vrachtautoparkeerplaats in Utrecht.
Door het gebruik van multimodaal transport is de bereikbaarheid van Lage Weide sterk verbeterd, wat het vestigingsklimaat nog meer ten goede komt. Met Utrecht als fiets- en OV-stad in 2040, komen alle inwoners van Utrecht op de fiets naar Lage Weide. Waar op alle wegen veilige fietspaden zijn aangelegd, met verlichting. En waar een verbrede Demkabrug dé toegangspoort op de fiets is vanuit stad Utrecht. De fiets en het vracht- en autoverkeer gaan daardoor veilig hand in hand op Lage Weide.

Lage Weide is in 2040 als eerste bedrijventerrein volledig aardgasvrij en loopt daarmee voorop in de energietransitie.
Lage Weide heeft door efficiënt ruimtegebruik groene zones voor haar werknemers gerealiseerd. Hierdoor kunnen werknemers van bedrijven met plezier en veilig over Lage Weide wandelen, werken en fietsen in een schone en groene omgeving. Gezond Stedelijk Leven is zichtbaar en voelbaar op Lage Weide.
Lage Weide loopt voorop in de circulaire economie van de toekomst en werkt in 2040 volledig circulair.
Met een open ‘high tech’ gemeenschap op Lage Weide ontstaat er een optimale ketensamenwerking. Belemmeringen voor echte innovaties vallen hiermee weg en duurzame doelstellingen worden gehaald door economische drivers.
Lage Weide heeft in 2040 nog dezelfde omvang voor bedrijvigheid. Met de aanwezige zware industrie is er alleen ruimte voor woningbouw rondom Lage Weide en niet op het bedrijventerrein. Dit verstevigt ook de positie van Lage Weide als dé stadsdistributeur van Utrecht.

De logistieke functie van Lage Weide is behouden en geeft een optimale mix van bedrijvigheid. De ondernemers op Lage Weide zijn een bron voor innovatie en verduurzaming. Lage Weide floreert daarom als unieke Logistieke Hotspot in 2040.

Deze ontwikkelingen en dromen zijn de basis voor onze visie voor Lage Weide als Logistieke Hotspot in 2040. Om tot een definitieve visie te komen zijn de meningen van de bedrijven over de toekomst ook van groot belang. Door middel van interviews bij bedrijven en vastgoedeigenaren, waar alle diverse sectoren van bedrijvigheid op Lage Weide zijn vertegenwoordigd, onderzoeken we deze meningen. Dat leidt in 2022 tot een gezamenlijke visie. Een visie die richting en sturing geeft voor een toekomstbestendig Lage Weide in 2040.

Daan van Haarlem

Gebruikte bronnen:

omgevingsvisie.utrecht.nl/de-koers/

Utrecht Dichtbij de tienminutenstad; Ruimtelijke Strategie Utrecht 2040, Gemeente Utrecht, 2021
Business summary deskresearch Lage Weide Logistieke Hotspot, Parkmanagement Lage Weide, Daan van Haarlem, 2021
Evaluatie en actualisatie Kwaliteitsnet Goederenvervoer, Eindrapport, Provincie Utrecht, 14-10-2021
Voorstel voor vernieuwing en verduurzaming Stadsdistributie Lage Weide, Utrecht, 2017
Rapport ‘Het belang van bedrijventerreinen’, Vitaal Bedrijvig Veghel, oktober 2021