UTRECHT, 11 januari 2023 – Op het Utrechtse industrieterrein Lage Weide stapte staatssecretaris Vivianne Heijen vandaag over van een oude diesellocomotief op de eerste batterijlocomotief in Nederland die zal worden ingezet voor werk aan het spoor. Zij deed dit in het bijzijn van onder andere ProRail, Railcargo, verladers en OV-bedrijven (waaronder NS, Arriva, Qbuzz, RET en GVB). Twee duurzame initiatieven gaan van start: de realisatie van een spoorterminal op Lage Weide en het toelatingsproces voor de batterijlocomotief. Het zijn twee initiatieven die Strukton in samenwerking met overheid en marktpartijen heeft genomen.

Zowel het bedrijfsleven als de overheid hebben scherpe doelen om ervoor te zorgen dat we aan de klimaatafspraken voldoen. Directeur Strukton Rail Nederland Tjark de Vries: “Voor de infrasector betekent dat projecten en onderhoud emissieloos uitvoeren en circulair werken. Voor de logistiek betekent dat onder meer een modal shift van weg naar spoor. Met de spoorterminal op Lage Weide verwachten we 20% te realiseren van de doelstelling van het kabinet om in 2025 440.000 containers per jaar van de weg te halen. En de batterijlocomotief zal de inzet van diesellocomotieven voor spoorwerk doen verdwijnen, met niet alleen CO2-, stikstof- en fijnstofreductie als gevolg, maar ook gezondere werkomstandigheden.”

Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Vivianne Heijnen: “Het is mooi om te zien hoe verschillende overheidspartijen en de markt elkaar vinden in deze twee heel concrete initiatieven. Samen werken we aan hetzelfde doel: een goed bereikbaar en leefbaar land waarin we meer hergebruiken en klimaatneutraal werken.”

Railhub Lage Weide

Het in Utrecht gelegen industrieterrein Lage Weide telt veel verladers, die nu nog aangewezen zijn op wegvervoer. Het industrieterrein kan hierdoor niet verder groeien en ook verladers lopen tegen grenzen aan. Strukton Rail Short Line heeft daarom het initiatief genomen om de railhub op Lage Weide te revitaliseren. Met de komst van een spoorterminal kunnen de bedrijven gebruik maken van het spoor dat al op Lage Weide ligt. De potentie: Vervoer van 200 TEU (Twenty foot Equivalent Unit) per week per trein. Daardoor verdwijnen wekelijks 100 vrachtwagens uit de file, en wordt een reductie gerealiseerd van 13.000 ton CO₂ per jaar. Diverse verladers geven aan gebruik te willen maken van het spoor en de terminal.

Bedrijven die hun logistieke stroom naar het spoor verplaatsen, kunnen gebruik maken van de in december gepubliceerde subsidieregeling voor de modal shift naar rail.

Batterijlocomotief

Oude afgeschreven elektrische locomotieven van NS krijgen bij Strukton een tweede leven om zware werktreinen tijdens werkzaamheden aan het spoor te verplaatsen. De batterijlocomotief is nodig waar geen spanning staat op de bovenleiding. Daar zorgt een batterij voor de benodigde elektriciteit om de locomotief te laten rijden. Als de locomotief weer gebruik kan maken van de bovenleiding, laadt de batterij zich via diezelfde bovenleiding op.

Tjark de Vries: “Het werk aan het spoor wordt hiermee veel schoner. Bovendien krijgen oude locomotieven met deze ‘retrofit’ de kans om nog jarenlang te worden ingezet. Ombouw van fossiel naar elektrisch is wat ons betreft dé oplossing voor veel bestaande voertuigen en machines. Geen verspilling en toch schoon.”

President-directeur van ProRail John Voppen voegt hieraan toe: “We hebben grote, duurzame ambities op het spoor. We moeten als sector met creatieve en innovatieve oplossingen komen om die ambities waar te maken. De batterijlocomotief voor spoorwerkzaamheden is daar een prachtig voorbeeld van. Ik ben blij dat we vandaag samen hier bij de railterminal Lage Weide staan om deze duurzame initiatieven te steunen, op weg naar emissieloos bouwen.”

Meer mogelijkheden

De batterij is eigenlijk een klein ‘unplugged’ onderstation voor tractie-energievoorziening. Er komt geen kabel van een netbeheerder aan te pas om de batterij te voeden. Dat gebeurt via de bovenleiding. Deze toepassing van hoogvermogenelektronica kan ook worden gebruikt om het energiesysteem op het spoor toekomstbestendig te maken. Door slimme aanpassingen aan het bestaande energiesysteem en zonder dat netbeheerders extra elektriciteitsleidingen hoeven aan te leggen. Dat scheelt kosten en kan snel gerealiseerd worden.

Staatssecretaris Vivianne Heijnen: “Met de twee duurzame initiatieven die ik vandaag mocht aftrappen, benutten we de al beschikbare spoorinfra én concretiseren we de modal shift van weg naar spoor. Minder vervuilende vrachtwagens op de weg en in de file én geen diesellocomotieven meer op het spoor, dat juich ik alleen maar toe.”

Over Strukton

Strukton is een toonaangevende Europese dienstverlener op het gebied van duurzame infrastructuur, met een focus op groen transport en elektrificatie. Met passie en energie integreert het bedrijf zijn eeuw aan vakkennis met technologie en innovaties. Veiligheid, kwaliteit en duurzaamheid staan daarbij voorop. In zijn 100-jarig bestaan heeft Strukton een sterke basis opgebouwd in zijn thuislanden Italië, Zweden, Nederland, Denemarken en België. Strukton telt ruim 4.000 medewerkers en heeft een jaarlijkse omzet van gemiddeld 1,3 miljard euro.